Sport to zdrowie

mgr Joanna Kowaliczek


Znany wszystkim starożytny filozof Arystoteles powiadał: "Ruch jest życiem". Podążając zatem jego tropem zastanówmy się czym jest ruch i jak wpływa na organizm człowieka. Według jednych objawia się on codziennym pójściem do sklepu po chleb, a dla innych ruszamy się dopiero wtedy, gdy "dostaniemy w kość" i nie mamy siły na nic więcej. Czym tak naprawdę jest ruch, a co za tym idzie sport?

W każdym zakątku Europy czy świata są osoby które chcą wyglądać "fit", stosują wiele diet, które często mają negatywny wpływ na organizm. Nie zdają sobie one sprawy, że to sport jest podstawą do dobrego wizerunku. Jak zwrócimy uwagę na piramidę zdrowego żywienia na pierwszy rzut oka widzimy jej masywny fundament, którym są ćwiczenia fizyczne. Tak mało ludzi o tym pamięta. Wraz z rozpoczęciem nowego roku pojawiają się postanowienia typu "będę kilka razy w tygodniu odwiedzał siłownię" tylko dlaczego nasze założenia sprawdzają się przez zaledwie kilka tygodni, a nie przez cały rok.

Systematyczna aktywność fizyczna to najskuteczniejszy i najtańszy sposób na uniknięcie wielu schorzeń. Siedzący tryb życia wpływa w sposób niekorzystny nie tylko na nasze samopoczucie, ale przede wszystkim na naszą kondycję. Dbając o aktywność fizyczną sprawiamy, że jakość naszego życia jest lepsza. Ruch ma szczególnie korzystny wpływ na układ oddechowy, krwionośny oraz układ ruchu. Ponadto ruch usprawnia systemy kontrolujące przebieg procesów metabolicznych. Dzięki regularnym treningom zwiększa się pojemność życiowa płuc, maksymalny stopień wentylacji oraz ilość krwi wtłaczanej z płuc do krwiobiegu. Wiąże się z tym większa wytrzymałość organizmu. Podczas wysiłku, nasz organizm wolniej się męczy i dłużej zachowuje siły. Dzięki systematycznym ćwiczeniom, objętość krwi znajdującej się w krwiobiegu rośnie. Jednocześnie wzrasta pojemność wyrzutowa serca, dzięki czemu, zarówno podczas wysiłku, jak i spoczynku skurcze serca są rzadsze. Zapewnia to lepsze wykorzystanie, przez tkanki, dostarczanego wraz z krwią tlenu. Dzięki zwiększonemu przepływowi krwi przez tkanki, końcowe produkty przemian metabolicznych są sprawniej usuwane z organizmu. Dzięki regularnym treningom objętość naczyń krwionośnych wzrasta dwukrotnie, a niekiedy trzykrotnie. Wzrasta ponadto moc serca, a sieć naczyń wieńcowych rozrasta się. Zmiany te przystosowują serce do znoszenia większych obciążeń. Dzięki temu spada znacząco ryzyko wystąpienia zawału serca. Zmiany zachodzą także w mięśniach szkieletowych. Polegają one na wzroście liczby mitochondriów. Ponadto zwiększa się intensywność syntezy enzymów biorących udział w oddychaniu tlenowym. Dzięki temu tlen jest w lepszym stopniu przyswajany przez komórki mięśniowe, z czym wiąże się intensywniejszy przyrost masy mięśniowej. Ponadto lepiej natlenione mięśnie są silniejsze.

Osoba wysportowana nie cierpi z powodu zakwasów, ponieważ w dobrze natlenionych komórkach mięśnia szkieletowego nie zachodzi oddychanie beztlenowe, w wyniku którego powstaje odpowiedzialny za zakwasy kwas mlekowy. U osób wysportowanych gospodarka węglowodanami jest sprawniejsza, co ma związek z ich większą wytrzymałością. Przy długotrwałym wysiłku komórki, jako paliwa, zużywają wolne kwasy tłuszczowe, dzięki czemu możemy pozbyć się nadmiaru tkanki tłuszczowej. Aktywność fizyczna sprzyja zatem walce z nadwagą. Dla przykładu, podczas trzygodzinnej jazdy rowerem, spalamy- zużywamy 500 kcal. Dlatego też, osoby wysportowane dysponują ładną, szczupłą sylwetką. Uprawiając regularnie sport, możemy dłużej pozostać sprawni. Dzięki fizycznej aktywności spada zawartość cholesterolu we krwi, co w dużym stopniu eliminuje ryzyko wystąpienia miażdżycy oraz zawału. Wzmocnione systematycznym treningiem mięśnie skutecznie chronią kości i stawy przed kontuzjami. Z wiekiem sprawność naszego organizmu wprawdzie maleje, lecz niekiedy wysportowany emeryt ma lepszą kondycję, niż unikający ruchu czterdziestolatek. Każdy moment na zmianę trybu życia jest dobry. Aktywność fizyczna odgrywa ponadto dużą rolę w walce z uzależnieniami. Zdaniem terapeutów, pracujących z uzależnioną od narkotyków młodzieżą, młodzi, którzy w sposób wyczynowy zajmują się sportem rzadziej sięgają po wszelkiego rodzaju używki, w tym narkotyki. Jak powiedział dr Wojciech Oczko "Ruch jest w stanie zastąpić prawie każdy lek, ale wszystkie leki razem wzięte nie zastąpią ruchu".

Każdy z nas na lekcjach wychowania fizycznego zadawał sobie pytanie: ćwiczyć czy nie ćwiczyć? Wraz z biegiem lat nauczyciele tego przedmiotu coraz więcej otrzymywali od swoich uczniów zwolnień z ćwiczeń. Tylko czy osoby wypisujące te "papierki" zdają sobie sprawę do czego to prowadzi? Statystyki ukazują, że aż do 30% uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych nie ćwiczy na w-f. Każdy z nas ma naturalną potrzebę ruchu. Dzieci muszą mieć możliwość, by się wybiegać, wyszaleć, rozładować energię. Problem pojawia się już w przedszkolach, kiedy to wyjścia na spacery są limitowane. Wcale nie lepiej wygląda sytuacja w domu. Dieta bogata w produkty wysoko przetworzone, słodycze, zajęcia pozornie ciekawsze niż sport, czyli długie rodzinne seanse przed TV, Internet, gry i inne wytwory współczesnej techniki. Pamiętajmy, że to dorośli kształtują nawyki dzieci. Jeżeli sami są mało aktywni fizycznie, to na swoje podobieństwo wychowują potomstwo.

Jednak wyniki wielu, prowadzonych w ostatnich latach, badań pokazują, że zaledwie 10-20% dorosłych Polaków regularnie uprawia sport. W ramach międzynarodowego projektu, pod nazwą Bridging East-West Health Gap, naukowcy badali aktywność fizyczną mieszkańców sześciu europejskich krajów, takich jak Finlandia, Rosja, Hiszpania, Węgry, Polska i Niemcy. Wyniki pokazały ogromne zróżnicowanie, przy czym najgorzej wypadli Polacy i Węgrzy.

Analiza odpowiedzi, jakich Polacy udzielali naukowcom na zadawane przez nich pytania wykazała, że aż 79,2% naszego społeczeństwa prowadzi bierny tryb życia. Mniej niż 10% naszego społeczeństwa dociera do pracy pieszo lub na rowerze. Dodatku niemal połowa tej grupy poświęca wspomnianym czynnościom góra pięć minut dziennie.

Aktywny tryb życia powinien prowadzić każdy z nas, niezależnie od wieku. Ruch wywiera bowiem zbawienny wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu, dzięki czemu czujemy się lepiej. Uprawianie sportu to znakomity sposób na spędzenie wolnego czasu. Wspólne uprawianie sportu wpływa na wzmocnienie relacji międzyludzkich. Niestety, tylko część z nas uprawia sport w sposób regularny. Wiążą się z tym takie zjawiska jak otyłość oraz zwiększona zachorowalność na choroby układu krwionośnego. Jednak do sportu, jak do każdej dziedziny życia trzeba podejść w sposób rozważny.

               
     
 
Strona główna Opinie W sieci Downloads Publikacje E-learning E-sklep O stronie