Działa tylko w IE - sorry!    
     

Zastosowanie metody Video Interaction Training w Domu Dziecka

mgr Dariusz Jakubiak


Założenia Wideotreningu Komunikacji

Twórcą metody Wideotreningu Komunikacji (Video Interaction Training) jest holenderski psycholog H. Biemans, który, analizując nagrania video z różnych sytuacji obrazujących interakcje dorosły-dziecko wybrał te zachowania dorosłych, które sprawiają, że dzieci chętnie pozostają z dorosłymi w kontakcie, chętnie z nimi współdziałają oraz próbują samodzielnie rozwiązywać problemy. Na tej podstawie sporządził listę korzystnych zachowań niewerbalnych i werbalnych, które dorośli powinni mieć w swoim repertuarze, aby stwarzać dziecku jak najlepsze warunki rozwoju. W praktyce okazało się, że zachowania te sprzyjają również zapobieganiu konfliktom w rodzinie, a w razie ich wystąpienia przyczyniają się do szybszego i bardziej konstruktywnego rozwiązywania trudnych sytuacji.

Metoda Wideotreningu Komunikacji w rodzinie (Video Home Training) zakłada, że:

  • Rodzice chcą mieć dobry kontakt ze swoimi dziećmi
  • Rodzice są odpowiedzialni za jakość kontaktów z dziećmi
  • Rodzice mają w swoim repertuarze wiele zachowań sprzyjających udanej komunikacji i budowaniu dobrych relacji z dziećmi
  • Analiza udanych doświadczeń w kontaktach z dziećmi pozwala rodzicom świadomie korzystać z tych zachowań, które sprzyjają budowaniu udanych interakcji i jednocześnie otwiera drogę do zastanawiania się nad tym, co można jeszcze robić aby rozwijać i wzbogacać jakość wzajemnych relacji.

Zasady prowadzenia Wideotreningu Komunikacji w rodzinie

Trener pracujący metodą VIT dokonuje krótkich 10-15 min. nagrań w domu rodzinnym dziecka. Nagrywane są typowe sytuacje z codziennego życia, w których w miarę możliwości, uczestniczą wszyscy członkowie rodziny (może to być np. zabawa, posiłek, odrabianie lekcji itp.). Rodzina sama dokonuje wyboru, w jakich sytuacjach chce być nagrywana - ważne jest by były to sytuacje, w których wszyscy czują się dobrze i mogą coś robić wspólnie. Przed kolejnym  spotkaniem z rodziną trener  wybiera  z  nagranego  materiału filmowego 2-3 krótkie fragmenty
(1-2 min.) przedstawiające udane interakcje rodzinne
. Fragmenty te są następnie prezentowane rodzicom. Podczas analizy materiału trener zachęca rodziców do tego, aby sami starali się zauważać co zrobili dobrze w kontakcie z dziećmi i jaki to miało wpływ na dalszy przebieg interakcji i na zachowanie dziecka. Zastosowanie techniki video (możliwość wielokrotnego odtwarzania filmu, zatrzymania obrazu w stop-klatce, odtwarzania nagrania w zwolnionym tempie) pozwala na dokonywanie mikroanalizy zachowań uczestników interakcji, co daje możliwość uzyskania lepszego wglądu w przebieg procesu komunikacji przebiegającej pomiędzy rodzicami i dzieckiem.

Niewątpliwymi zaletami metody VIT jest to, że:

  • trening umiejętności komunikacyjnych prowadzony jest w oparciu o własne doświadczenia rodziców w kontakcie z dzieckiem
  • analiza udanych doświadczeń interakcyjnych sprawia, że rodzice sami dla siebie stają się modelem prawidłowych zachowań w kontaktach z dziećmi
  • koncentracja na pozytywnych doświadczeniach zapewnia rodzicom poczucie bezpieczeństwa i akceptacji dla ich wysiłków jakie podejmują na rzecz dziecka.
  • aktywny udział w analizowaniu nagrań video zachęca rodziców do samodzielnego poszukiwania nowych, jeszcze lepszych sposobów radzenia sobie w kontaktach z dziećmi.

Zastosowanie metody Wideotreningu Komunikacji w pracy z rodziną prowadzi do wzmacniania kompetencji rodzicielskich, co ma szczególne znaczenie dla rodziców dzieci niepełnosprawnych, którzy często w kontaktach ze specjalistami różnych dziedzin tracą poczucie bycia kompetentnymi rodzicami. Wzmocnienie wiary we własne możliwości stwarza im szansę partnerskiego współuczestniczenia w procesie wspomagania rozwoju dziecka.

WDRAŻANIE TRENINGU VIDEO KOMUNIKACJI
(VIDEO INTERACTION TRAINING) W DOMU DZIECKA

Cele:

-praca nad poprawą kontaktu z dzieckiem,
-pomoc rodzicom w zauważaniu i odpowiednim interpretowaniu sygnałów wysyłanych przez dziecko, reagowanie na te sygnały,
-analizowanie zasad prawidłowej komunikacji w oparciu o nagrany materiał, gdy zachodzi interakcja (czyli wymiana) pomiędzy dziećmi a rodzicami,
-zwrócenie uwagi na prawidłowe momenty kontaktu, wzmocnienie pozytywne rodzica lub opiekuna
- co powoduje świadome wykorzystanie elementów pozytywnej komunikacji także w innych sytuacjach życiowych,
-analizowanie gorszych momentów co pomoże rodzicom w wypracowaniu sposobów radzenia sobie w trudniejszych sytuacjach życiowych.

Sposób realizacji

  1. Zorganizowanie prezentacji metody VIT dla rodziców, których dzieci przebywają w placówce.
  2. Umówienie się na sesję terapeutyczną z rodzinami, które wyrażą gotowość do współpracy, chcąc polepszyć swój kontakt z dzieckiem.
  3. Nagranie pierwszego filmu w celu zdiagnozowania kontaktu i określenie przybliżonej ilości spotkań.
  4. Opracowanie grafiku pracy z poszczególnymi rodzinami, weryfikowanie go w zależności od osiągniętych efektów i potrzeb.
  5. W przypadku rodzin, w których występują problemy w kontakcie z dzieckiem, a istnieje niechęć do współpracy, proponuję jedną obowiązkową sesję terapeutyczną - w celu wyeliminowania lęku np. przed kamerą.
  6. Prowadzenie dokumentacji np. dziennika.
  7. Rodzinom, kończącym terapię, proponuję, by otrzymywały kasetę, na której będzie nagrana kompilacja pracy nad polepszeniem kontaktu z dzieckiem. Będzie to miało na celu (podczas późniejszego oglądania materiału) utrwalenie pozytywnych wzorców kontaktu poprzez ukazanie progresu (postępu w poszczególnych etapach).