Pakiet edukacyjny
dla nauczycieli wychowania przedszkolnego i nauczania zintegrowanegoMetoda Ruchu Rozwijającego opracowana przez angielkę, pedagog Weronikę Sherborne to program nastawiony na rozwijanie - przez odpowiednie ćwiczenia - takich cech, jak poczucie własnej wartości i pewności siebie, poczucie bezpieczeństwa, odpowiedzialności, wrażliwości, umiejętności nawiązywania kontaktów z druga osobą. Kim była Weronika Sherborne? Weronika Sherborne była angielską terapeutką, nauczycielką wychowania fizycznego. W latach 60- tych wypracowała własny system ćwiczeń. Ma on zastosowanie we wspomaganiu prawidłowego rozwoju dzieci i w korygowaniu jego zaburzeń. Ćwiczenia te wywodzą się ze szkoły Rudolfa Labana i z doświadczeń własnych, a znane są pod nazwą Ruchu Rozwijającego. Nazwa Ruch Rozwijający wyraża główną ideę metody: posługiwanie się ruchem jako narzędziem wspomagania rozwoju psychoruchowego dziecka i terapii zaburzeń tego rozwoju. Opracowany przez Sherborne system ćwiczeń wywodzi się z naturalnych potrzeb dziecka, zaspakajanych w kontakcie z dorosłymi. Z tak zwanego baraszkowania, które pojawia się w dzieciństwie każdego zdrowego dziecka i w każdej normalnej rodzinie, stworzyła system terapeutyczny. Podstawowe założenia metody to rozwijanie przez ruch: - świadomości własnego ciała i usprawnienia ruchowego,
- świadomości przestrzeni i działania w niej,
- dzielenia przestrzeni z innymi ludźmi i nawiązywania z nimi bliskiego kontaktu.
Na podstawie wieloletnich doświadczeń Sherborne doszła do wniosku że wszystkie dzieci mają dwie podstawowe potrzeby: - chcą dobrze poznać swoje ciało i czuć się w nim " jak we własnym domu", umieć nad nim zapanować,
- odczuwają potrzebę nawiązywania kontaktu z innymi.
Udział w ćwiczeniach właśnie metodą Weroniki Sherborne ma na celu stworzyć dziecku okazję do poznania własnego ciała, usprawnienia motoryki, poczucia swojej siły, sprawności i możliwości ruchowych. Ponieważ dzięki temu ono zaczyna mieć zaufanie do siebie, zyskuje też poczucie bezpieczeństwa. Podczas ćwiczeń ruchowych dziecko może poznać przestrzeń w której się znajduje, przestaje ona być dla niego groźna. Dlatego dziecko czuje się w niej bezpiecznie, staje się bardziej aktywne, przejawia większą inicjatywę, może być twórcze. Aby nie bać przestrzeni - głosi Laban - trzeba nauczyć się bycia, poznania, jak nasze ciało się w niej porusza. Ta wiedza rodzi zaufanie do własnego ciała i poczucie bezpieczeństwa wobec otoczenia. Dzielenie przestrzeni z drugą osobą nie musi być zagrażające, wręcz przeciwnie, może stać źródłem współprzeżywania (empatii). Przestrzeń można dzielić z kilkoma osobami. To wymaga nawiązania kontaktu najpierw z jednym partnerem potem z większą grupą a wreszcie nauczenia się współdziałania. Nawiązanie bliskiego kontaktu opartego na zaufaniu i współpracy, daje możność poczucia wspólnoty i przeżycia szczęścia, czego człowiek nie doświadczyłby nigdy sam, w pojedynkę. Metoda ta może być przydatna do pracy z dziećmi z zaburzeniami, intelektualnymi, motorycznymi, emocjonalnymi i trudnościami w nawiązywaniu kontaktów społecznych. Korzyści wynikające ze stosowania metody Weroniki Sherborne. Nie da się zmierzyć żadną skalą uczuć, przeżyć, nastrojów, które mogą być istotne i które niejednokrotnie są też głównymi "korzyściami", jakie człowiek w tego rodzaju zajęciach osiąga dla siebie, a o których nie zawsze może czy chce mówić. Z zajęć prowadzonych metodą Ruchu Rozwijającego korzystają w równym stopniu ci, dla których mają one być pomocą, jak i ci którzy tej pomocy udzielają Wzajemna relacja "dawania i brania" jest nie tylko efektem, ale koniecznym warunkiem przy tego rodzaju pracy. Relacje osób uczestniczących w warsztatach i korzyści płynące z metody: - Daje pozytywne odczucie w kontakcie z innym człowiekiem
- Wyzwala swobodę zachowań i naturalność
- Daje okazję do rozładowania energii
- Jest próbą pokonania własnych zahamowań wynikających z uprzednich doświadczeń
- Daje radość
- Wyzwala zaangażowanie
- Daje możliwość zaspokojenia własnych potrzeb
- Daje pewność siebie
- Daje możliwość poczucia się w innej roli niż na co dzień
- Zbliża do siebie uczestników zajęć
- Daje radość z działania w grupie
- Przyjemność dawania innym radości
- Daje okazję do wspomnień, przypomnienia sobie zdarzeń z dzieciństwa
- Daje okazję do bliskiego kontaktu fizycznego bez uruchamiania sfery seksualnej
- Daje poczucie harmonii z innymi
- Daje poczucie bezpieczeństwa
- Daje poczucie partnerstwa
- Daje możliwość odczuwania przyjemnych doznań płynących z własnego ciała
- Nie jest ograniczona wiekiem uczestników
Organizacja zajęć Metoda Weroniki Serborne jest prosta, naturalna i możliwa do zastosowania w każdych warunkach, bez konieczności używania przyrządów. Ćwiczymy boso, w niekrępujących ruchy strojach, na podłodze, w niskich bezpiecznych pozycjach (jak kto może) i bez elementów współzawodnictwa.
Po bardziej intensywnym wysiłku stosujemy odpoczynek i relaks. Ze względu na swą prostotę, naturalność i możliwość stosowania jej w każdych warunkach, jest to metoda dla każdego. Każdy może w niej uczestniczyć w takim zakresie, w jakim jest to dla niego możliwe. Nie ma słabszych, gorszych, czy smutnych. Wszyscy są aktywni, radośni i zwycięscy. Każdemu coś się uda, każdy zostanie pochwalony i zachęcony wysiłków. Stosować ją można wszędzie: w żłobkach, przedszkolach, szkołach, sanatoriach, na obozach, koloniach, czyli wszędzie tam, gdzie znajdują się grupki chętnych, którzy chcieliby zniżyć się do parteru, położyć na podłodze i mieć ochotę na uczestnictwo w dobrej zabawie, która jest jednocześnie połączeniem przyjemnego z pożytecznym. Oto kilka zasad, którymi powinna się kierować osoba prowadząca: - Uczestniczenie w zajęciach jest dobrowolne (można zachęcać dziecko),
- Zajęcia powinny być dla dziecka przyjemne i dawać przeżywanie radości z aktywności ruchowej, kontaktu z innymi ludźmi,
- Miej poczucie humoru,
- Bierz udział we wszystkich ćwiczeniach,
- Zmniejszaj udział swojej inicjatywy na rzecz coraz aktywniejszego udziału dziecka w kształtowaniu programu zajęć,
- Nie krytykuj dziecka,
- Proponuj na przemian ćwiczenia dynamiczne i relaksacyjne,
- Chwal dziecko nie tyle za efekt, co za jego starania i wysiłek, a także za każde nowe osiągnięcie,
- Rozszerzaj stopniowo krąg doświadczeń społecznych(najpierw ćwiczenia w parach potem w trójkach, aż do ćwiczeń w grupie).
Metoda Weroniki Sherborne może być formą pomocy dzieciom, młodzieży i dorosłym w różnych sytuacjach trudnych. Zapobiega powstawaniu zaburzeń jeśli włączymy ją w program: - Przygotowania dziecka mającego pójść do przedszkola,
- Przygotowania dziecka rozpoczynającego naukę szkolną,
- Zajęć integrujących klasę szkolną.
Kategorie ruchu w metodzie Ruchu Rozwijającego Wyróżnia się kilka kategorii ruchu: - Ruch prowadzący do poznania własnego ciała,
- Ruch kształtujący związki jednostki z otoczeniem fizycznym,
- Ruch wiodący do wytworzenia się związku z drugim człowiekiem,
- Ruch prowadzący do współdziałania w grupie,
- Ruch kreatywny.
W załączeniu (zal.doc - 38KB) przedstawiam propozycje zestawów ćwiczeń, rozmaitych zabaw sprzyjających rozwojowi wyżej wymienionych kategorii ruchu u dzieci. Z doświadczenia wiem, że dzieci bardzo je lubią i chętnie uczestniczą w proponowanych zabawach. Wydaje mi się, że przestrzeganie wymienionych zasad przy prowadzeniu zabaw i ćwiczeń metodą Weroniki Sherborne umożliwi w pełni osiągnięcie wyżej wymienionych korzyści dla dzieci i nauczyciela.
Przedstawione ćwiczenia i zabawy proponowane przez Weronikę Sherborne dostarczą dzieciom nowych wrażeń, rozwiną fantazję, ekspresję twórczą i sprawią, że ćwicząc - doskonale się będą bawiły.
Bibliografia: - Marta Bogdanowicz, Bożena Kisiel, Maria Przasnyska, "Metoda Weroniki Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka" WSiP,
Warszawa 1992. - "Edukacja w przedszkolu" Czerwiec 1999/6
|
