I Założenia programu Szkolny program profilaktyki stanowi integralną część Programu Wychowawczego Szkoły, jest spójny z treściami nauczania oraz realizowanymi w ramach ścieżki zdrowotnej i wychowania do życia w rodzinie. Zgodnie z założeniami przyjętymi w naszej szkole celem szkolnego programu profilaktyki jest wspieranie zdrowia psychicznego i fizycznego uczniów poprzez pomoc w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniach dla zdrowia oraz nabywanie umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniom. Za nadrzędny cel przyjęliśmy "Wychowanie dzieci na ludzi uczciwych, rozumiejących siebie i umiejących żyć z innymi i dla innych". Mottem naszego działania będą słowa Stanisława Staszica: "Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie" II Podstawy prawne dla działań profilaktycznych- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - art.72
- Konwencja o Prawach Dziecka - art.3, art.19, art.33
- Ustawa z dnia 7 X 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 roku Nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami)
- Rozporządzenie MENiS z dnia 26 II 2002 roku dotyczące kształcenia w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458)
- Rozporządzenie MENiS z dnia 19 VII 2002 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, a zwłaszcza zasad świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, a wartości rodziny (Dz. U. Nr 121 z dnia 31 VII 2002 roku, poz. 1037)
- Ustawa o wychowaniu w trzeźwości (Dz. U. Nr 147 z 2002 r., poz. 1231)
III Diagnoza wstępna społeczności szkolnejDiagnoza została przeprowadzona w oparciu o informacje uzyskane od rodziców, nauczycieli i uczniów, zawarte w skierowanych do nich pytaniach ankietowych i obserwację. Jej celem było rozpoznanie potrzeb i problemów społeczności szkolnej. Na pytanie o swoje problemy, uczniowie odpowiedzieli: - zaczepianie, przezywanie, ośmieszanie, używanie wulgarnych słów, poniżanie
- problemy w kontaktach z rówieśnikami
- bicie
- niszczenie rzeczy osobistych
Na pytanie o najtrudniejsze problemy z uczniem nauczyciele wymienili: - zachowanie aroganckie
- wulgaryzmy
- wyśmiewanie się
Do rodziców została skierowana prośba o sugestie w sprawie problematyki jaka powinna być poruszana w szkole, celem wsparcia rodziców w wychowaniu dzieci, kształtowaniu ich postaw, ochrony przed zagrożeniami. Najważniejsze problemy wymieniane przez rodziców to: - kultura zachowania wobec nauczycieli, kolegów, osób starszych
- zdrowy styl życia: sposoby spędzania wolnego czasu
- asertywne zachowanie
Po analizie zebranych informacji, biorąc pod uwagę fakt, iż skuteczność oddziaływań profilaktycznych zależy od redukcji czynników ryzyka oraz wzmacnianiu czynników chroniących, tkwiących w środowisku rodzinnym, szkolnym oraz cechach osobowości ucznia, wyciągnięto następujące wnioski: - Dbać o obowiązujące standardy zachowań uczniów zgodnie z wizją i modelem absolwenta zapisanym w szkolnym programie wychowawczym
- Uczulić wychowawców na problemy swoich wychowanków, prowadzić stały monitoring zachowań
IV Zasoby szkoły do prowadzenia działań profilaktycznychZasoby szkoły to baza materialna, organizacyjna i merytoryczna którą dysponuje szkoła i którą może przeznaczyć na działalność profilaktyczną. - Baza materialna:
- a)środki materialne z budżetu szkoły, na szkolenie nauczycieli, którzy będą realizować konkretne programy profilaktyczne
na poziomach różnych klas- b)pieniądze z budżetu szkoły na zakup potrzebnych programów profilaktycznych, np. "Cukierki"
- c)środki materialne z Rady Rodziców przeznaczone na opłacanie potrzebnych działań profilaktycznych, np. teatry, festyny,
nagrody w konkursach, basen, kino itp.
- Baza organizacyjna:
- a)nawiązanie współpracy z Gminną Komisją Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
- b)kontynuacja współpracy z Ośrodkiem Pomocy Społecznej - organizowanie wspólnie różnych działań profilaktycznych,
np. akcji dożywiania, wyprawki dla pierwszoklasisty, obozów letnich dla dzieci z rodzin uzależnionych, pomocy materialnej- c)zaplecze szkoły - sprzęt radio-telewizyjny, pracownia komputerowa, internet, telefon, biblioteka, ksero
- d)współpraca z policją - włączenie do profilaktyki programu "LUPO" - Lubuski Pogram Prewencyjny
- e)włączenie się w profilaktyczne programy np. "Śnieżnobiały uśmiech", "Nie pal przy mnie, proszę", badanie kręgosłupów,
badanie wzroku- f)współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną
- Baza merytoryczna:
- a)nauczyciele przeszkoleni w zakresie profilaktyki - kurs "Tworzenie szkolnego programu profilaktycznego" (2 n-li)
V Cele profilaktyki szkolnej- W klasach I-III
- wdrażanie do życia w szkole i w klasie
- zaznajomienie z zagrożeniami bezpieczeństwa izdrowia oraz uczenie prawidłowych reakcji na tle zagrożenia
- W klasach IV-VI
- zapobieganie zachowaniom agresywnym
- motywowanie do zdrowego stylu życia
Cele te uszczegółowiono i przedstawiono w formie zadań. Zadania te spójne są z: - celami programu,
- wynikami środowiskowej diagnozy potrzeb,
- programem wychowawczym szkoły,
- planami wychowawczymi poszczególnych klas.
VI Odbiorcy programu:- Uczniowie
- Nauczyciele
- Rodzice
WIZJA ABSOLWENTA: W trakcie procesu dydaktyczno-wychowawczego chcemy wyposażyć ucznia w taki zasób wiedzy, umiejętności i nawyków aby potrafił: - dbać o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne,
- nawiązać pozytywne kontakty z rówieśnikami, prowadzące do konstruktywnych działań,
- ustalić przyczyny dobrych i złych relacji z kolegami i koleżankami,
- podjąć próby rozwiązywania konfliktów bez agresji słownej i fizycznej,
- żyć i pracować w wolności od wszelkich nałogów,
- właściwie i skutecznie reagować na przejawy agresji, przemocy wobec siebie i innych.
VII Metody i formy realizacji- Uczniowie:
- pogadanki, minidramy, wycieczki klasowe
- realizacja tematyki związanej z profilaktyką podczas godzin wychowawczych,
- udział w imprezach klasowych (zgodnie z planem pracy wychowawców klas),
- udział w uroczystościach i imprezach szkolnych
- udział w zajęciach pozalekcyjnych (kółka zainteresowań, SKS, ZHP, wyjazdy na basen, zespoły dydaktyczno-wyrównawcze),
- udział w konkursach,
- udział w zawodach sportowych na różnym szczeblu,
- udział w akcjach o charakterze charytatywnym np.: Góra grosza, WOŚP, PCK itp.
-
- Nauczyciele:
- zespoły samokształceniowe,
- doskonalenie - udział w kursach, szkoleniach z zakresu profilaktyki
- tematyka godzin wychowawczych.
-
- Rodzice:
- spotkania klasowe - pogadanki, dyskusje,
- ankietowanie,
- indywidualne rozmowy i doradztwo pedagogiczne,
- włączanie rodziców do wspólnych działań.
VIII Szczegółowy plan działań profilaktycznychKlasy I-III Program profilaktyki klas IV-VI Cel 1. Zapobieganie zachowaniom agresywnym Zadania: - Wzmacnianie pozytywnego obrazu samego siebie i samooceny;
- Kształtowanie postaw troski o bezpieczeństwo własne i innych;
- Wdrażanie do współpracy jako formy zapobiegania zachowaniom agresywnym;
- Kształtowanie postaw otwartości wobec personelu szkoły
Cel 2. Motywowanie do prowadzenia zdrowego stylu życia Zadania: - Dostarczanie informacji o pozytywnych wymiarach zdrowego życia;
- Przekazanie informacji o szkodliwości używek i innych substancji szkodliwych dla zdrowia (materiały wybuchowe, leki, środki chemiczne);
- Pokazanie możliwości poszukiwania dobrego życia bez pomocy używek;
- Uczenie, jak odmawiać bez obawy przed odrzuceniem
- Kształcenie umiejętności radzenia sobie ze stresem
Działania skierowane do wszystkich uczniów szkoły podstawowej - konkurs plastyczny "nałogi w oczach dziecka" - kl. I-VI
- udział w inscenizacjach o charakterze profilaktycznym - kl. IV-VI
- spotkania z policjantem - kl. I-VI
- światowy dzień zdrowia - kl. IV-VI
- spotkanie z członkiem grupy AA
Doskonalenia nauczycieli Zespoły samokształceniowe - tematyka wg planu zespołów. Szkolenie specjalistyczne nauczycieli klas I-III do realizacji programu profilaktycznego "Cukierki" - zabezpieczenie środków finansowych i organizacyjnych. Pedagogizacja rodziców - "Jak zabezpieczyć dziecko przed uzależnieniami"
- "Jak pomagać dziecku w nauce. Czas wolny dziecka w wieku szkolnym"
IX Forma dokumentacjiOkresowe sprawozdania wychowawców klas i z realizacji programów, zapisy w dziennikach lekcyjnych i innych dokumentach szkolnych (np. kronika szkolna) X EwaluacjaUczestnikami programu są rodzice, nauczyciele a przede wszystkim uczniowie. Program przyniesie oczekiwane rezultaty jeśli: | Sposoby ewaluacji | Kryterium sukcesu | Dokumentacja | Uczniowie | Badania ankietowe dotyczące stopnia zadowolenia z realizacji programu | 70-80% uczniów odpowiada na pytania zgodnie z założonym modelem absolwenta | Ankieta, raport | Nauczyciele | Dzielenie się w ramach zespołu samokształceniowych swoimi uwagami, spostrzeżeniami na temat programu | Dostrzeganie przez nauczycieli pozytywnych zmian | Protokoły posiedzeń zespołów i rady pedagogicznej | Rodzice | Przyjęcie uwag propozycji dotyczących realizacji programu na spotkaniach wychowawców klas z rodzicami | Akceptacja działań szkoły w ww. temacie | Protokoły z zebrań rodziców | ModyfikacjeSzkolny Program Profilaktyki stanowi zwartą całość i jego pełna realizacja pozwoli na osiągnięcie celów, niemniej jednak dopuszczalne są możliwości wprowadzenia zmian i poprawek wynikających z aktualnych potrzeb zainteresowanych podmiotów. Bibliografia:- Nowa szkoła. Skuteczne zarządzanie w praktyce. Grudzień 2002;
- red. Danuta Elsner: Jak planować rozwój placówki oświatowej? Teoria i praktyka, MENTOR - Chorzów 2001
- Gajewska G., Doliński A., Szczęsna A.: Teoretyczne i metodyczne aspekty kalendarza wychowawcy: scenariusze zajęć wychowawczych, Zielona Góra: Gaja, 2001
- Gajewska G., Doliński A., Szczęsna A.: Teoretyczno-metodyczne aspekty wychowania młodzieży a warsztat pedagoga, Zielona Góra: Gaja, 2002
- Gajewska G., Doliński A.: Teoretyczno-metodyczne aspekty warsztatu pedagoga: scenariusze zajęć wychowawczych, Zielona Góra: Gaja, 2002
- red. A. Doliński: Jestem... myślę... działam... (czyli: Jak przygotować młodzież do wejścia na rynek pracy), Zielona Góra: Komenda Chorągwi Ziemi Lubuskiej Związku Harcerstwa Polskiego, 2001
- Program wychowania zdrowotnego ZHP - "Ścieżkami zdrowia" - broszury
|