Działa tylko w IE - sorry!    
     

Scenariusz lekcji chemii

mgr Jolanta Zemleduch


Scenariusz lekcji chemii w klasie trzeciej gimnazjum

Temat: Etanol - budowa cząsteczki, właściwości, zastosowanie i wpływ na organizm człowieka

I Cele dydaktyczno-wychowawcze:

  1. Zapoznanie się z budową cząsteczki etanolu i jego nazwami(chemiczną i zwyczajową).
  2. Podnoszenie umiejętności przeprowadzania doświadczeń, obserwacji i wyciągania wniosków.
  3. Zachowanie zasad bezpiecznego przeprowadzania doświadczeń.
  4. Zrozumienie i uświadomienie sobie negatywnego wpływu etanolu na organizm człowieka.
  5. Wykształcenie odpowiedniej postawy wobec nałogu alkoholizmu.

II Cele operacyjne - uczniowie powinni:

  • umieć przedstawić wzory i nazwy alkoholu etylowego,
  • znać właściwości fizyczne etanolu,
  • zapisać reakcję spalania etanolu,
  • omówić wpływ etanolu na białko,
  • uświadomić sobie jaki wpływ ma alkohol etylowy na organizm człowieka.

III Metody:

  • pogadanka,
  • dyskusja,
  • elementy metody problemowej,
  • eksperyment laboratoryjny.

IV Środki dydaktyczne:

  • modele cząsteczek,
  • sprzęt laboratoryjny,
  • odczynniki chemiczne,
  • białko jaja kurzego,
  • kartki z instrukcją do doświadczenia,
  • podręcznik chemii,
  • tablica szkolna,
  • kartka białego brystolu.
Wszystkie niezbędne środki dydaktyczne należy przygotować przed rozpoczęciem zajęć.

V Planowany przebieg lekcji

  1. Część organizująca: sprawy organizacyjno-porządkowe.
     
  2. Część nawiązująca:
    podzielanie zespołu klasowego na grupy ćwiczeniowe,
    utrwalenie wiadomości z poprzedniej lekcji,
    ocenianie odpowiadających uczniów,
    zainteresowanie nowym zagadnieniem, tematem.

     
  3. Część postępująca:
    1. podanie uczniom tematu i omówienie celów lekcji.
    2. wprowadzenie nowego materiału:
      Nauczyciel prosi o napisanie wzoru sumarycznego drugiego alkoholu w szeregu homologicznym, zgodnie ze wzorem ogólnym alkoholi, poznanym na lekcji poprzedniej.
      Uczeń (ochotnik) podchodzi do tablicy i zapisuje wzór alkoholu. Pozostali uczniowie notują go w zeszycie.
      Nauczyciel prosi o utworzenie nazwy systematycznej alkoholu, zgodnie z zasadami poznanymi wcześniej.
      Uczniowie ustalają w dyskusji poprawną nazwę i podpisują alkohol.
      Nauczyciel prosi o zrobienie w grupach modelu kulkowego etanolu, a następnie ocenia poprawność wykonania modelu.
      Doświadczenie 1: Badanie właściwości etanolu
      Nauczyciel prosi o głośne odczytanie instrukcji i wykonanie wszystkich czynności zgodnie z instrukcją, z zachowaniem ostrożności. W trakcie pracy uczniów obserwuje ich pracę i poprawność wykonywania wszystkich czynności.

      * Do parowniczki wlej małą ilość etanolu. Określ stan skupienia, barwę, zapach. Zbliż do etanolu zapalone łuczywko.

      * Probówkę napełnij wodą do 1/3 objętości, a następnie bardzo powoli wlej taką samą ilość etanolu. Zaznacz poziom cieczy w probówce. Probówkę zatkaj korkiem i energicznie nią wstrząsaj. Odstaw probówkę i ponownie zaznacz poziom cieczy.

      * W roztworze etanolu, otrzymanym poprzednio, zanurz uniwersalny papierek wskaźnikowy.

      * Na pasek bibuły nanieś kroplę etanolu. Dla porównania na taki sam pasek bibuły nanieś kroplę wody. Sprawdź wygląd pasków po 5 minutach.

      * Na szkiełko zegarkowe z niewielką ilością białka dodaj kroplę etanolu.

      Uczniowie wykonują doświadczenie, dzielą się uwagami i zapisują swoje obserwacje w zeszycie.
      Nauczyciel po zakończeniu pracy uczniów prosi o głośne wyciągnięcie wniosków z przeprowadzonych ćwiczeń.
      Uczniowie po wspólnym zredagowaniu zapisują je w zeszycie.
      We wnioskach powinny znajdować się następujące zapisy:
      • etanol jest bezbarwną, lotną cieczą, o charakterystycznym zapachu,
      • łatwo spala się jasnoniebieskim płomieniem,
      Nauczyciel prosi, chętnego ucznia o przypomnienie, co to jest spalanie całkowite i o zapisanie równania reakcji na tablicy:
      • miesza się łatwo z wodą, po wstrząśnieniu następuje zmniejszenie objętości roztworu,
      • odczyn roztworu etanolu jest obojętny,
      • białko jaja ścina się pod wpływem etanolu.
      Nauczyciel podkreśla wniosek, że białko ścina się pod wpływem etanolu.
      Nauczyciel zapisuje na tablicy pytania:
      Jaki wpływ na organizm człowieka ma etanol, skoro białko jest podstawowym budulcem organizmów żywych? Jakie mogą być skutki nadużywania alkoholu?
      Uczniowie dyskutują w grupach. Po kilku minutach przedstawiają swoje opinie.
      Uczniowie zapisują swoje wnioski na dużej kartce brystolu, zawieszonej w widocznym miejscu pracowni.

VI Podsumowanie zajęć:

Nauczyciel prosi jeszcze raz o przypomnienie wzoru etanolu i jego najważniejszych właściwości. Omawia przebieg zajęć i ocenia pracę uczniów. Podaje zadanie domowe.

Zadanie domowe:

Jakie zastosowanie mają następujące substancje: spirytus, jodyna, spirytus salicylowy, denaturat.