Rozwój dziecka w kontekście z przyrodą przynosi wartości nie dające się wytworzyć w żaden inny sposób. Dlatego jest ogromnie ważne, aby pierwsze kontakty dziecka z przyrodą dostarczały mu miłych i radosnych wrażeń. W młodszym wieku szkolnym kształtuje się obraz świata. Im bogatszy i pełniejszy obraz wyniosą z dzieciństwa, tym lepiej będą potem pojmować zasady funkcjonowania świata. Kontakty z przyrodą są niezbędne dla prawidłowego fizycznego i psychicznego rozwoju dziecka. Dzieci w młodszym wieku szkolnym nie mają jeszcze wykształconych przyzwyczajeń, dlatego stosując odpowiednie formy i metody pracy można skutecznie kształtować ich postawę zgodną z etyką ekologiczną. Na kształtowanie postaw wpływa wiele czynników jak rodzina, proces nauczania i wychowania, zajęcia pozaszkolne, środki masowego przekazu, grupa rówieśnicza. Uważa się, że największą rolę do odegrania ma szkoła i sam nauczyciel. Nauczyciel - to źródło informacji i wiedzy dla ucznia. Zadaniem nauczyciela jest wykształcenie u dziecka postawy młodego "badacza". Jest to możliwe poprzez systematyczne prowadzenie obserwacji w myśl zasady, że najlepiej i najwytrwalej zapamiętuje się fakty przeżyte emocjonalnie. Aby sprostać temu zadaniu nauczyciel musi sam posiadać bogatą wiedzę przyrodniczą. Jeżeli będzie przejawiał zainteresowania przyrodnicze, czytał książki, oglądał filmy przyrodnicze, prowadził obserwacje, hodowle, doświadczenia, a następnie o nich rozmawiał, wtedy rozbudzi u dzieci zainteresowania i chęć naśladowania swojego postępowania. Młodszy wiek szkolny charakteryzuje chłonność poznawcza, duża zdolność przyswajania nowych wiadomości i umiejętności. Dzieci są ciekawe świata, chcą poznać przyczyny i skutki wielu zjawisk. Nauczyciel powinien wykorzystać ich możliwości i tak pokierować działaniami, aby dzieci nie stały się biernymi odbiorcami i obserwatorami, ale aktywnymi twórcami środowiska przyrodniczego. Nauczyciel powinien pełnić rolę mistrza - przyjaciela, projektującego "okazje dydaktyczne", stwarzać takie sytuacje, aby samodzielnie dochodziły do określonych prawd i zasad, aby umiały wyciągnąć odpowiednie wnioski, a co za tym idzie, aby umiały perspektywicznie myśleć. Bardzo istotną sprawą edukacji środowiskowej, na którą nauczyciel powinien zwrócić uwagę są zagadnienia ekologiczne. Powinien uświadomić dzieciom, że do człowieka należy troska o to, aby przyroda była piękna i czysta. Właściwe kształtowanie postaw najmłodszych wobec przyrody będzie stanowiło dobry fundament dla ich dalszego, pogłębionego rozwoju. W swojej pracy z dziećmi bardzo dużo czasu poświęcam na realizację zagadnień przyrodniczych. Opieram się na stworzeniu (zamiast sztywnego programu) elastycznego sposobu realizowania treści na miarę indywidualnych możliwości dzieci i ich wysiłku. Metody, które stosowałam w swojej pracy pozwalają na sformułowanie następujących wniosków: - bliski kontakt z naturą umożliwia rozwinięcie i umocnienie partnerskiego stosunku człowieka do przyrody, w którym nie ma miejsca na agresję;
- podejmując działania badawcze dziecko doznaje różnorodnych przeżyć intelektualnych, emocjonalnych, estetycznych;
- samodzielne odkrywanie świata stwarza okazję sprawdzenia siebie, dokonania wyborów;
- podczas bezpośredniego kontaktu z przyrodą uczniowie samodzielnie zdobywają wiedzę i jest to wiedza trwała;
- obcowanie z przyrodą wpływa pozytywnie na dzieci, dzieci uczą się planowania czynności, świadomego organizowania własnych działań.
- w naturalny sposób dzieci uczą się wrażliwości, otwartości i wyrozumiałości;
- bliski kontakt z przyrodą chroni przed izolacją dzieci zahamowane, lękliwe;
- wzrastają u dzieci tendencje do działania społecznego, dzieci mniej popularne w klasie pozbywają się obawy, że zostaną wyłączone z grupy rówieśniczej lub nie zaakceptowane;
- dzieci nie boją się trudności, przeciwnie - mobilizują się do jaszcze większego wysiłku.
|
