Młodzież i uzależnienia (alkoholizm, nikotynizm, narkomania).
Rola rodziców w zapobieganiu tym zagrożeniom Dziecko jest zawsze w centrum zainteresowania i troski rodziców. Zabiegają oni o jego zdrowie i wykształcenie. Troszczą się o jego prawidłowy rozwój psychiczny i dobre warunki materialne. Starają się chronić je przed zagrożeniami otaczającego świata. Troska o bezpieczeństwo dzieci i ochrona ich przed zagrożeniami to podstawowa, oprócz miłości, treść życia w rodzinie. Gdy dzieci są małe wymaga to nieustannego i bezpośredniego czuwania nad tym, co robią i gdzie są. Później ochrona dzieci staje się bardziej skomplikowanym i trudniejszym zadaniem, ponieważ coraz częściej przebywają poza domem rodzinnym i spotykają się z ludźmi, których nie znamy. Nie możemy nieustannie kontrolować ich zachowania, kontaktów decyzji. Nie możemy też usunąć z ich życia wszystkich zagrożeń i ryzykownych sytuacji, które się pojawiają. Dorastające dziecko w naturalny sposób podatne jest na wpływ wszelkich łatwo dostępnych informacji. Dlatego też młodzież ulega, często nieświadomie, agresywnemu oddziaływaniu wielu reklam, filmów i czasopism. Dojrzewająca dziewczyna lub chłopak nie są jeszcze na tyle ukształtowani, by ocenić co jest dla nich dobre, a co nie. Często w sposób zupełnie przypadkowy, nieprzemyślany i niebezpieczny rozpoczynają palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie narkotyków. To, jacy będą w przyszłości, zależy w dużej mierze od wzorców, do jakich mają dostęp i jakich im dostarczamy. Dom jest tym miejscem, gdzie mogą nauczyć się żyć bez picia alkoholu, palenia papierosów, zażywania narkotyków; gdzie mogą nauczyć się kontaktować i bawić z rówieśnikami na trzeźwo; gdzie wreszcie mogą nauczyć się odmawiać i podejmować racjonalne decyzje w sprawie picia, palenia i "ćpania". Dom jednak bywa czasem i tym miejscem, gdzie za zachętą rodziców dzieci po raz pierwszy próbują pić alkohol czy palić papierosy. Badania socjologiczne przeprowadzone w 1999 roku pokazały ogromne rozmiary zagrożeń wynikających z picia alkoholu przez młodzież: - 70% niepełnoletnich miało w swoim życiu kontakt z alkoholem, z czego ponad połowa pije systematycznie
- 58% 15-latków i 43% 15-latek upiło się w ciągu ostatniego roku (tj. 1999)
- co piąty nastolatek ma poważne problemy z powodu picia alkoholu - upija się, ma kłopoty w szkole i w domu, popełnia drobne przestępstwa
- co dziesiąte dziecko, po wypiciu alkoholu, doświadczyło wypadku lub uszkodzenia ciała
- co piętnasta nastolatka, po spożyciu alkoholu, miała niechciane kontakty seksualne
Dlaczego nastolatki piją? Otóż dorastające dzieci często sięgają po alkohol: - aby czuć się dorosłym, aby dopasować się do otoczenia
- aby czuć się dobrze i być na luzie
- aby wyrazić swoją potrzebę buntu i chęć zmierzenia się z ryzykiem
- aby zaspokoić ciekawość, ponieważ alkohol jest łatwo dostępny
Jakie szkody i zagrożenia niesie spożywanie alkoholu przez nastolatki? Otóż powtarzające się picie alkoholu przez nastolatki, nawet w ilościach nieszkodliwych dla dorosłego, może poważnie uszkodzić ich życie i procesy rozwojowe, a mianowicie: - zaburza zdolność do uczenia się, zapamiętywania i logicznego rozumowania, jest źródłem trudności w nauce, utrudnia dalszą edukację i karierę zawodową
- hamuje rozwój emocjonalny i opóźnia dojrzewanie, młody człowiek nastawia się tylko na doraźne i natychmiastowe przyjemności, nie uczy się dojrzałych sposobów rozwiązywania problemów życiowych, ma obniżoną motywację do osiągania celów życiowych
- zwiększa ryzyko uzależnienia od alkoholu i nikotyny oraz sięgania po silniejsze narkotyki (amerykańskie badania pokazały, że dzieci, które zaczęły pić alkohol przed 15 rokiem życia, czterokrotnie częściej niż osoby dorosłe, uzależniały się od alkoholu)
Upijanie się przez nastolatki jest bardzo częstą przyczyną poważnych i doraźnych szkód związanych z: - wypadkami, zachorowaniami i śmiercią
- konfliktami z prawem
- większym prawdopodobieństwem stania się ofiarą przestępstwa
- ryzykownym współżyciem seksualnym, groźbą zakażenia chorobami wenerycznymi (w tym HIV), stosunkami z pogranicza gwałtu, niechcianą ciążą
Pamiętajmy, że nietrzeźwi ludzie zachowują się głupio, robią rzeczy, których później żałują, niszczą przyjaźnie i miłości, ulegają wypadkom, tracą pieniądze i szanse życiowe. Uzależnienie od alkoholu, czyli alkoholizm, jest chorobą, która zaczyna i rozwija się podstępnie, bez świadomości zainteresowanej osoby. Polega na niekontrolowanym piciu napojów alkoholowych i może doprowadzić do przedwczesnej śmierci. Można zostać alkoholikiem już w wieku 15 lat albo wcześniej i pozostać w chorobie alkoholowej do końca życia. Rozwój tej choroby można zatrzymać, ale nie można jej cofnąć. Każda osoba uzależniona od alkoholu potrzebuje wsparcia. Spożywaniu alkoholu często towarzyszy palenie papierosów i dlatego równie ważny, co problem picia alkoholu przez młodzież jest problem palenia tytoniu. Wyniki badań dotyczące palenia tytoniu wśród młodzieży szkolnej przeprowadzone w latach dziewięćdziesiątych nie są optymistyczne. W grupie badanych uczniów około 20% 11 - latków i 65% 15 - latków paliło codziennie przynajmniej jednego papierosa. Odsetek eksperymentujących w tym zakresie chłopców (tzn. sięgających po kolejnego papierosa w szczególnych sytuacjach) wynosi 51%, zaś dziewcząt - 36%. Częstość palenia wśród nastolatków zwiększa się wraz z wiekiem: od 4% w wieku 11 lat do 30% w wieku 15 lat. Z przeprowadzonych badań wynika, że z roku na rok zwiększa się liczba palących dziewcząt. Najwięcej chłopców sięgnęło pierwszy raz po papierosa w wieku 10 i 12 lat, a dziewcząt w wieku 14 lat. Codziennie w Polsce około 500 dzieci sięga po swego pierwszego papierosa wchodząc na drogę ku regularnemu paleniu tytoniu w przyszłym, dorosłym życiu. Z szacunków epidemiologicznych wynika, że 125 osób z tej grupy umrze przedwcześnie z powodu chorób tytoniozależnych. Na 1000 młodych ludzi, którzy palą - około 6 ginie dziennie z powodu wypadków drogowych, natomiast aż około 250 z nich przedwcześnie umrze wskutek palenia tytoniu. Faktem bezspornym jest to, że 80 000 Polek i Polaków umiera corocznie przedwcześnie na skutek chorób nowotworowych i chorób układu krążenia spowodowanych paleniem papierosów. Zagrożenie narasta, z roku na rok zwiększa się liczba młodzieży palącej papierosy, z roku na rok przemysł tytoniowy zwiększa intensywność działalności reklamowej i promocyjnej ukierunkowanej głównie na młode pokolenie Polaków. Po wyroby tytoniowe sięgają dzieci, które tym gestem chcą demonstrować swoją dorosłość. Nie zdają sobie sprawy z tego, że uzależniają się znacznie szybciej niż rozpoczynający palenie dorośli, a zdrowotne skutki uwidaczniają się szybciej i będą bardziej dotkliwe niż ma to miejsce w organizmie w pełni ukształtowanym. Dlaczego młodzi palą? - z ciekawości
- z chęci wyglądania doroślej
- aby pokazać swoją odwagę
- z powodu kolegów, którzy palą
- z nieumiejętności odmówienia
- z powodu wpływu TV, reklamy
- ponieważ palą rodzice lub starsze rodzeństwo
Papieros postrzegany jest jako środek ułatwiający radzenie sobie z wyzwaniami okresu dojrzewania, pomagający zasypać przepaść między idealnymi wyobrażeniami a szarą rzeczywistością. Dziecko najczęściej sięga po pierwszego papierosa w towarzystwie swych rówieśników, wpływ grupy rówieśniczej może następnie decydować o utrwalaniu palenia. Udział rówieśników wydaje się szczególnie silny w okresie poprzedzającym regularne palenie. Badania wykazują, że mniejsze ryzyko palenia występuje u dzieci (nastolatków) o dobrych osiągnięciach w nauce, uprawiających sport i inne formy aktywności fizycznej, odżywiających się prawidłowo oraz umiejących się przeciwstawić presji innych. Dzieci i młodzież rozpoczynająca palenie charakteryzuje się w porównaniu z niepalącymi rówieśnikami, niższym poczuciem własnej wartości, gorszą samooceną. Sięgając po papierosy liczą złudnie na poprawę samopoczucia i własnej wartości. Jak przebiega proces uzależnienia od nikotyny? Proces uzależnienia dzieci i młodzieży od nikotyny przebiega w pięciu następujących po sobie fazach: - przygotowywania,
- próbowania,
- eksperymentowania,
- palenia regularnego,
- uzależnienia.
W toku pierwszej fazy - przygotowywania, kształtowane są postawy i przekonania o pożytkach płynących z palenia. Dziecko zaczyna "oswajać się" z papierosem, postrzegać palenie jako czynność przybliżającą do dorosłości, pomagającą w sytuacjach trudnych, ułatwiającą przynależność do grupy rówieśników.
W fazie drugiej - próbowania, dziecko sięga po pierwszego w życiu papierosa. Pierwsze papierosy wypala zazwyczaj pod presją rówieśników.
Trzecią fazę - eksperymentowania, charakteryzuje powtarzanie palenia, w tym czasie dziecko sięga po kolejnego papierosa w szczególnych sytuacjach, takich jak np. spotkania koleżeńskie.
Czwarta faza - palenie regularne oznacza wypalanie papierosów w stałych odstępach, początkowo przynajmniej raz w tygodniu, a następnie z rosnącą częstotliwością.
Końcową, piątą fazą jest uzależnienie, cechuje się fizjologicznym zapotrzebowaniem na nikotynę. Zazwyczaj od momentu pierwszych prób palenia do palenia regularnego upływa 2-3 lata. Jakie są skutki palenia papierosów? - pogorszenie stanu zdrowia dziecka, gorsze wyniki w nauce
- ryzyko zachorowania na raka płuc, oskrzeli, krtani, przełyku, pęcherza moczowego, trzustki, żołądka
- ryzyko zachorowania na chorobę wieńcową serca
- negatywny wpływ dymu tytoniowego na układ nerwowy
- ujemne skutki na rozwój płodu w łonie matki
Uchronienie dzieci i młodzieży przed wchodzeniem w nałóg palenia papierosów nie jest zadaniem łatwym. To, czy w wieku rozwojowym i dalszym życiu pozostaną oni ludźmi wolnymi od palenia zależy od splotu wielu czynników. Jednak kluczową rolę w zapobieganiu paleniu tytoniu odgrywają rodzice. Palenie papierosów i spożywanie alkoholu otwiera drogę silniejszym narkotykom. W dzisiejszych czasach "branie" stało się głównym zajęciem wielu młodych ludzi, którzy ulegli złudzeniom, że otwiera to im drogę do prawdy, pogłębia rozumienie ludzi, pozwala być lepszym od innych. Narkoman przełomu XX i XXI wieku to człowiek bardzo młody. Najczęściej ma 14-20 lat. Jego pierwszy kontakt z narkotykiem jest przypadkowy. Nie ukrywa swoich skłonności, ale nawet je demonstruje. Narkotyki przyjmuje najczęściej w grupie i nie ogranicza się do jednego rodzaju środka, ale dokonuje prób ze wszystkim, co jest aktualnie dostępne. Jak wynika z badań ankietowych, młodzież sięga po środki odurzające, bo chce: - sprawdzić, jak "to" działa
- być "spoko i na luzie"
- poczuć się lepiej, uciec od problemów
- przestać być nieśmiałym
- być w grupie
- sprawdzić się
- złamać zakaz
- dobrze się bawić
Środki uzależniające są substancjami pochodzenia roślinnego lub syntetycznego, których ludzie używają, aby doraźnie wpływać na swe samopoczucie oraz kondycję psychiczną i fizyczną. Środki uzależniające dzielimy na: - środki hamujące
- środki pobudzające
- środki zmieniające percepcję
Środki te powodują zależność psychiczną i fizyczną. Zależność psychiczna polega na potrzebie częstego lub stałego przyjmowania danego środka po to, by powtórzyć poprzednie przeżycie związane z jego przyjęciem. Zależność fizyczna to stan biologicznego przystosowania się organizmu do danej substancji, w którym jej brak wywołuje zaburzenia chorobowe, niekiedy tak poważne, że zagrażające życiu. Zaburzenia te nazywamy zespołem abstynencyjnym, który trwa od kilku dni do 3 tygodni. Środki hamujące to: leki nasenne, leki uspokajające, opiaty, rozpuszczalniki i alkohol. Mają one hamujące oddziaływanie na układ nerwowy człowieka. Ludzie biorą środki tego typu, aby odprężyć się, zapomnieć o kłopotach, poradzić sobie ze stresem. Te środki uzależniają psychicznie i fizycznie. Objawy przedawkowania: spowolnienie myśli, mowy i ruchów, narastająca senność aż do wystąpienia śpiączki, a nawet zgonu. Zespół abstynencyjny jest w przypadku tych środków bardzo silnie wyrażony. Polega na pobudzeniu: występują drgawki, napady lęku, omamy, przyśpieszenie akcji serca. Zespół abstynencyjny może spowodować śmierć. Środki pobudzające to: kokaina, amfetamina, sterydy i nikotyna. Działają one pobudzająco na układ nerwowy. Ludzie używają tych środków, aby przeżyć stany wzmożonego nastroju, zwiększać swą wydajność fizyczną i umysłową, pokonać zmęczenie i senność. Środki te silnie uzależniają psychicznie i prowadzą do lekko zaznaczonej zależności fizycznej. Objawy przedawkowania: czynność serca staje się bardzo szybka, występuje wysokie ciśnienie krwi, drżenie ciała, znaczny niepokój, napady szału i lęku, a nawet zgon. Zespół abstynencyjny przejawia się odwrotnością pobudzenia: zmęczeniem, sennością, osłabieniem. Po przerwaniu używania kokainy czy amfetaminy mogą wystąpić stany depresyjne prowadzące do prób samobójczych. Środki zmieniające percepcję to: LSD, meskalina, psylocybina, PCP, ecstasy, marihuana. Powodują one zmianę percepcji otaczającego świata, dlatego też nazywane są halucynogenami. Ludzie używają tych środków, aby uzyskać niezwykłe przeżycia, oderwać się od szarzyzny codzienności. Występuje tu zależność psychiczna, nie stwierdzono zależności fizycznej. Objawy przedawkowania: całkowita dezorientacja, silny lęk, omamy, ogólne pobudzenie, przyśpieszona akcja serca, podwyższone ciśnienie krwi, drgawki. Może to prowadzić do zgonu poprzedzonego śpiączką lub do samobójstwa. Zespół abstynencyjny nie występuje, ponieważ nie wytwarza się zależność fizyczna. Niebezpieczeństwa wynikające z zażywania środków odurzających to: - trwałe uszkodzenie mózgu, płuc, wątroby, nerek, centralnego układu nerwowego,
- schizofrenia, uduszenie się,
- zaburzenia emocjonalne, depresje, psychozy, strach, panika, utrata przytomności,
- uszkodzenie komórek rozrodczych, zaburzenia czynności układu hormonalnego,
- bezsenność, wychudzenie, wypadanie zębów, drżenie kończyn, niedowład nóg, zanik zmysłu czucia,
- apatia, agresja, skłonności samobójcze,
- zanik wyższych uczuć,
- śmierć z przedawkowania
O tym, że dziecko bierze narkotyki, że jest uzależnione, że wymaga leczenia rodzice dowiadują się najczęściej jako ostatni i nierzadko od ludzi obcych - od lekarza, nauczyciela, policji. Gdy rodzice dowiedzą się, że ich dziecko jest narkomanem, najczęściej popadają w panikę, są bezradni, nie wiedzą, gdzie się udać po poradę. Niekiedy nie chcą przyjąć do wiadomości tego faktu, próbują zaprzeczać, tuszować problem, wolą pogodzić się z myślą, że ich dziecko pije alkohol czy, że zażywa narkotyki. Na ogół rodzice nie mają rozeznania w sytuacji. Dopiero, gdy dziecko wynosi z domu kosztowności i sprzedaje je, by kupić narkotyki, dopuszczają myśl, że może również ich dziecko należy do młodzieży uzależnionej. Po czym więc rodzice mogą rozpoznać, że ich dziecko jest uzależnione (od alkoholu, narkotyków)? Typowe sygnały ostrzegawcze to: - wyraźny spadek zainteresowania zajęciami, które poprzednio były dla dziecka atrakcyjne
- zwiększenie poziomu frustracji, stresu i rozdrażnienia
- problemy w szkole z nauką i zachowaniem
- izolowanie się od kontaktów rodzinnych i skrywanie szczegółów dotyczących życia poza domem
- częste zmiany nastroju
- zmiany zwyczajów związanych z jedzeniem i zasypianiem
- zaniedbywanie wyglądu i stroju
- zbyt późne powroty do domu, spędzanie nocy poza domem
- powroty do domu w stanie typowym dla upojenia alkoholowego (niewyraźna bełkotliwa mowa, "szklane", "wodniste" oczy)
- światłowstręt, zaczerwienienie i obrzęk powiek, wąskie lub nazbyt rozszerzone źrenice, brak reakcji źrenic na światło
- zwiększenie potrzeb finansowych i ukrywanie sposobu wydatkowania "kieszonkowego", znikanie drobnych sum pieniędzy z domu
- nawiązywanie podejrzanych znajomości
- reagowanie rozdrażnieniem na próby uzyskania przez rodziców informacji o tych kontaktach
Jeżeli rodzice stwierdzą, że kilka z tych sygnałów występuje równocześnie, mogą podejrzewać, że ich dziecko jest uzależnione. Jak pomóc dziecku w takiej sytuacji? Całość oddziaływania wychowawczego, które podejmiecie, drodzy rodzice, warto podzielić na trzy części: rozpoznanie i diagnoza sytuacji, interwencja oraz monitorowanie. Krok 1 Rozpoznanie i diagnoza sytuacji - Rozpocznijmy rozmowę z dzieckiem od powiedzenia o swoich podejrzeniach i równoczesnego zapewnienia, że nie chcemy go karać, tylko poznać prawdę, ponieważ je kochamy i się niepokoimy
- Gdy nie mamy wątpliwości, że dziecko piło lub zażywało narkotyki i dysponujemy niezbitymi dowodami, zacznijmy rozmowę od spokojnego przedstawienia faktów.
- Ustalcie wspólnie fakty dotyczące picia (brania narkotyków) przez wasze dziecko:
- jak często pije napoje alkoholowe (zażywa narkotyki)
- jakie są rodzaje tych napojów (rodzaje narkotyków) ile ich wypija (w jakiej ilości je zażywa)
- z kim to robi i w jakich sytuacjach
- jak się czuje w trakcie picia (brania) i później
- jak te doświadczenia wpływają na inne sytuacje życiowe (w szkole, w kontaktach z rodzeństwem, przyjaciółmi, rodzicami)
- czy dziecko doznało przykrości lub kłopotów w związku ze swoim piciem (zażywaniem narkotyków)
- W rozmowie nie należy podnosić głosu, używać lekceważących lub obraźliwych słów i wyzwisk
- Powstrzymajmy się z oceną i krytyką postępowania dziecka
- W trakcie rozpoznawania i diagnozowania nie można straszyć karami.
Krok 2Interwencja w sytuacji, gdy dziecko wypiło alkohol (zażyło narkotyki). Interwencja to część oddziaływania, które po rozpoznaniu sytuacji zmierza do bezpośredniego wprowadzenie zmian w postępowaniu dziecka. - Nie zaczynamy rozmowy, kiedy dziecko jest pod wpływem alkoholu (narkotyków) - nie ma wtedy trzeźwego osądu sytuacji, jest nadpobudliwe i może być agresywne.
- Przed rozmową z dzieckiem, porozmawiajmy z przyjacielem, kimś z rodziny, kimś bliskim - pomoże to odreagować pierwsze, gwałtowne emocje, nabrać dystansu, określić swoje stanowisko i sprecyzować co naprawdę chcemy dziecku powiedzieć.
- Pamiętajmy, że dokonujemy interwencji, bo zależy nam na szczęściu i bezpieczeństwie dziecka, a nie po to, żeby udowodnić mu, że jest złe, niegodne zaufania i krzywdzi nas swoim postępowaniem.
- Nastolatek musi wyraźnie usłyszeć, że nam na nim zależy, że go kochamy, że troszczymy się o jego los i szczęście, że jesteśmy gotowi wesprzeć go w każdej sytuacji.
- Ustalcie powtórnie (lub pierwszy raz jeśli dotychczas tego nie uczyniliście) zasady, jakie obowiązują w waszej rodzinie w związku z piciem alkoholu (zażywaniem narkotyków) przez dziecko.
- Jeżeli na decyzję waszego dziecka o piciu alkoholu (zażywaniu narkotyków) wywierają wpływ inne osoby, zastanówcie się wspólnie, co dziecko powinno zrobić lub powiedzieć, by zabezpieczyć się przed tymi wpływami.
- Powiedzcie jasno, jakie przywileje i przyjemności będą dziecku odebrane do czasu rozwiązania problemu, jaki będzie sposób kontrolowania tego, czy dziecko wywiązuje się z umowy i jaki będzie tryb przywracania utraconych przywilejów.
- Ustalcie wspólnie z dzieckiem, co będzie się działo w razie złamania warunków umowy.
- Ustalcie również nagrody i wzmocnienia za utrzymanie abstynencji przez dziecko.
Krok 3 Monitorowanie i udzielanie wsparcia - Umowa dotycząca zasad niepicia alkoholu (niezażywania narkotyków) musi być monitorowana - musicie wiedzieć, drodzy rodzice, czy dziecko jej przestrzega.
- Ustalcie wspólnie z dzieckiem, jak będziecie to sprawdzać. Kontrolowanie nie jest przyjemne dla obydwu stron. Wymaga: konsekwencji, taktu, zdecydowania, wysiłku, uporu i delikatności. Nie rezygnujcie ze sprawdzania zbyt wcześnie. Dziecko bowiem narażone jest na pokusy cały czas.
- Sprawdźcie, czy dziecko potrzebuje w jakiejś sprawie waszej pomocy (np. nie umie odmówić, gdy nacisk kolegów jest zbyt duży) i zaoferujcie mu swoją pomoc.
- Intencje rodzica nie zawsze są dla nastolatka czytelne, zwłaszcza w sytuacjach pełnych napięcia, poczucia winy, lęku. Sprawdźcie, czy na pewno wyraziliście swoją życzliwość, chęć pomocy, miłości, gotowość wsparcia, zainteresowanie. Upewnijcie się, czy dla waszego dziecka jest to oczywiste.
Pamiętajcie, drodzy rodzice, że interwencja związana z piciem alkoholu, paleniem papierosów, zażywaniem narkotyków przez wasze dziecko jest ściśle związana z całością waszych kontaktów i życiem w rodzinie, waszymi konfliktami, oczekiwaniami i nadziejami. Być może zaangażowanie się w próbę poradzenia sobie z krytyczną i bolesną sytuacją stworzy okazję do zastanowienia się, jak ulepszyć wzajemne stosunki w całej waszej rodzinie, jak poszukiwać drogi umocnienia więzów i zwiększenia satysfakcji z życia dla całej rodziny. Może się jednak okazać, że poradzenie sobie z tą sytuacją jest zbyt trudne i doznacie niepowodzenia. Należy wtedy bez skrępowania poszukać pomocy na zewnątrz rodziny. Mogą to być nauczyciele, przyjaciele lub inni rodzice, którzy mają doświadczenie radzenia sobie w podobnych sytuacjach. Mogą to być specjaliści - psychologowie lub pedagodzy. Dla udzielenia takiej pomocy uruchomione zostały między innymi: - POMARAŃCZOWA LINIA (pomaga rodzicom, których dzieci piją) tel. Warszawa 0-800-14-00-68 (linia bezpłatna)
- Stowarzyszenie "MONAR" - Warszawa, ul. Hoża 57, tel. (0 - 22) 621-13-59
- Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii - Warszawa, ul. Chmielna 10a/21, tel. (0-22) 827-22-43
- Towarzystwo Rodzin i przyjaciół Dzieci Uzależnionych "Powrót z U" - Warszawa, ul. Dziennikarska 11,
tel. (0-22) 39-03-83 - Poradnia Leczenia Uzależnień - Kalisz, ul. Lipowa 5, tel. 767-20-57
- Katolicki Ruch Antynarkotykowy - Kalisz, ul. Graniczna 1, tel. 764-22-60
- Ośrodek Resocjalizacji "MONAR" - Nowolipsk, 63-313 Chocz, pow. Pleszew, tel. 741-63-02
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie - Krotoszyn, ul. Młyńska 2d/1
- Ośrodek Pomocy Środowiskowej - Stowarzyszenie "Szansa" - Krotoszyn, ul. Młyńska 2d/1
- Telefon zaufania dla dzieci i rodziców - Krotoszyn, tel. 722-88-91, godz. 16.00-21.00
Jakie działania profilaktyczne mogą podjąć rodzice, aby zapobiec uzależnieniom swoich dzieci? Stosowanie podanych niżej rad zmierza do uchronienia dzieci przed zażywaniem środków uzależniających. - Rozmawiaj ze swoim dzieckiem o paleniu papierosów, piciu alkoholu, używaniu narkotyków
- Rozwiewaj mity i koryguj błędne informacje, które dziecko uzyskało z różnych źródeł, najczęściej TV, filmów
- Wyjaśnij dokładnie dziecku, dlaczego nie powinno palić papierosów, pić alkoholu, używać innych środków uzależniających
- Wybierz najlepszy moment na rozmowę z dzieckiem
- Ucz się naprawdę słuchać tego, co dziecko do Ciebie mówi
- Nawiązuj do wypowiedzi dziecka, aby okazać mu, że go rozumiesz
- Obserwuj twarz dziecka i "język" jego ciała
- Wspieraj dziecko i dodawaj mu odwagi bez słów
- Używaj odpowiedniej tonacji głosu, gdy odpowiadasz dziecku
- W czasie rozmowy wtrącaj słowa i zwroty zachęcające dziecko do wypowiedzi, wskazujące na Twoje zainteresowanie, oraz staraj się podtrzymać rozmowę
- Pomóż swemu dziecku polubić siebie
- Udzielaj mu wielu pochwał
- Chwal wysiłek a nie wyniki
- Pomóż mu stawiać sobie realne cele
- Nie porównuj wysiłków Twego dziecka z innymi
- Gdy korygujesz postępowanie dziecka, koryguj jego działanie, a nie dziecko
- Panuj nad swymi negatywnymi emocjami (złością)
- Powierz dziecku konkretne działanie
- Okaż dziecku, że go kochasz
- Pomóż swojemu dziecku rozwijać trwałe wartości
- Bądź wzorem dla swojego dziecka
- Pomóż swemu dziecku radzić sobie z presją rówieśników
- Ucz dziecko cenić indywidualność innych ludzi
- Wyjaśnij dziecku, czym jest przyjaźń
- Daj dziecku wsparcie, aby umiało mówić NIE
- Zachęcaj dziecko do sprawdzania w praktyce, jak mówić NIE
- Poznaj fakty o piciu alkoholu i używaniu narkotyków przez młodzież
- Wykorzystaj pozytywną presję rówieśników
- Twórz własny kodeks rodzinny
- Zachęcaj swoje dziecko do zdrowej, twórczej aktywności
- Zachęcaj dziecko do uczestnictwa w różnych zajęciach szkolnych
- Wykonuj różne rzeczy razem z dzieckiem
- Współdziałaj z innymi rodzicami
- Wiedz, co zrobić, gdy podejrzewasz, że Twoje dziecko pali papierosy, pije alkohol, używa narkotyków
LIETRATURA - Nasze dzieci i alkohol. Poradnik dla rodziców, PARPA Warszawa 1999
- Pasek M., Narkotyki? Na pewno nie moje dziecko!, Toret Sp. z.o.o., Warszawa 1998
- Pasek M., Narkotyki przy tablicy, Toret Sp. z.o.o., Warszawa 2000
- Szeląg R., Szeląg B., Mariańska B., Zagrożenia. Narkomania. Alkoholizm. Sekty. Przemoc. Subkultury. Informator dla rodziców i nauczycieli, Komenda Miejska w Kaliszu, Kuratorium Oświaty w Poznaniu - Delegatura w Kaliszu, Urząd Miejski w Kaliszu, Kalisz 2000
- Szymborski J., Katoński W., Juczyński Z., Znajdź właściwe rozwiązanie. Program antytytoniowy dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej i gimnazjum, Instytut Matki i Dziecka Warszawa 1999
- Wieczorek-Stachowicz M., Profilaktyka w szkole. Poradnik dla nauczyciela, PARPA Warszawa 2000
- Vogler R., Bartz W., Nastolatki i alkohol, PARPA Warszawa 1999
|
