ZESPÓŁ SZKÓŁ LEŚNYCH I AGROTECHNICZNYCH
W TUCHOLI
Teresa Sobczak
IV TOK LEKCJI
DZIAŁ: ROZTWORY, REAKCJE W ROZTWORACH WODNYCH
TEMAT: JAK WODA MOŻE ODDZIAŁYWAĆ NA ROZPUSZCZONE W NIEJ
SUBSTANCJE
CEL GŁÓWNY: Zapoznanie uczniów z procesem dysocjacji jonowej.
ZESTAWIENIE ELEMENTÓW MATERIAŁU:
1. wiązanie jonowe,
2. wiązanie atomowe-spolaryzowane,
3. wiązanie atomowe,
4. jony,
5. kation,
6. anion,
7. dysocjacja jonowa,
8. dipol,
9. hydratacja,
10. elektrolity,
11. nieelektrolity.
- elementy początkowe: 1, 2, 3, 8,
- elementy centralne: 7, 4,
- elementy końcowe: 5, 6, 10, 11,
- powiązania zasadnicze: 7à4
- ścieżki dydaktyczne: 1à7à4 , 1à7à10 , 2à7à4 . 2à7à10, 8à9à7,
GRAF:
|
CELE OPERACYJNE: UCZEŃ:
| KATE GORIA
| WYM. PROGR.
|
1. potrafi wyjaśnić na czym polega wiązanie jonowe, spolaryzowane, atomowe,
| B
| 3 |
2. potrafi wyjaśnić jak z atomu powstaje anion lub kation,
| B
| 3 |
3. wie, co to jest jon,
| A
| 2 |
4. zna pojęcie dipol,
| A
| 2 |
5. potrafi wyjaśnić na podstawie budowy cząsteczki dlaczego cząsteczka wody jest dipolem,
| B
| 4 |
6. umie wytłumaczyć budowę jonową kryształów soli NaCl,
| B
| 4 |
7. umie wytłumaczyć jak zachowują się cząsteczki wody wobec kryształów soli NaCl, rozpuszczonych w wodzie,
| D
| 4 |
8. umie wytłumaczyć zachowanie się cząsteczek wody wobec cząsteczek HCl i Cl2 rozpuszczonych w wodzie,
| D
| 4 |
9. umie wyjaśnić rolę wody w procesie dysocjacji,
| B
| 3 |
10. potrafi zdefiniować proces dysocjacji,
| A
| 2 |
11. potrafi swoimi słowami wyjaśnić na czym polega proces dysocjacji, które substancje jej ulegają i pod wpływem czego,
| B
| 3 |
12. potrafi wyjaśnić dlaczego dysocjacji ulegają związki o budowie jonowej i spolaryzowanej,
| C
| 3 |
13. potrafi porównać podatność wiązań jonowych i spolaryzowanych na proces dysocjacji,
| D
| 5 |
14. zna definicję elektrolitów,
| A
| 2 |
15. wie, które grupy związków są elektrolitami,
| A
| 2 |
16. potrafi swoimi słowami wyjaśnić definicję elektrolitów,
| B
| 3 |
17. potrafi wyjaśnić konsekwencje dysocjacji elektrolitów – możliwość przewodzenia prądu,
| C
| 5 |
18. potrafi napisać jakie jony znajdują się w roztworach soli typu:CaCl2, KBr, Na2S.
| C
| 4 |
I WYMAGANIA KONIECZNE I PODSTAWOWE
| ||
A: UCZEŃ ZAPAMIĘTA:
| B: UCZEŃ ROZUMIE:
| C:UCZEŃ UMIE:
|
- co to jest jon, - pojęcie dipol, - definicję dysocjacji elektrolitycznej, - definicję elektrolity, - które grupy związków należą do elektrolitów.
| - na czym polega wiązanie jonowe, atomowe- spolaryzowane, atomowe, - jak powstaje jon z atomu, - na czym polega proces dysocjacji i jakie substancje jej ulegają, - jaką rolę pełni woda w procesie dysocjacji, - które substancje i dlaczego są elektrolitami.
| - wyjaśnić dlaczego dysocjacji ulegają związki o budowie jonowej i spolaryzowanej, a nie atomowej.
|
II WYMAGANIA ROZSZERZAJĄCE
| ||
B: UCZEŃ ROZUMIE:
| C: UCZEŃ UMIE:
| D:UCZEŃ UMIE:
|
- dlaczego cząsteczka wody jest dipolem i potrafi wyjaśnić jej budowę, - budowę jonową cząsteczki NaCl i potrafi ją wyjaśnić, -
| - napisać jakie jony znajdują się w roztworach soli : CaCl2 ,HCl , KBr, Na2S , FeCl3 .
| - wytłumaczyć zachowanie się cząsteczek wody wobec cząsteczek: NaCl, HCl, Cl2 .
|
| III WYMAGANIA DOPEŁNIAJĄCE
| |
| C: UCZEŃ UMIE:
| D: UCZEŃ UMIE:
|
| - wyjaśnić konsekwencje dysocjacji elektrolitów dla przewodzenia prądu elektrycznego.
| - porównać podatność wiązań spolaryzowanych i jonowych na proces dysocjacji.
|
METODA: POSZUKUJĄCA METODA SŁOWNA
ŚRODKI DYDAKTYCZNE: KASETA VIDEO, TABLICE ELEKTROUJEMNOŚCI,
MODEL KRYSZTAŁU NaCl
2. Przypomnienie jak otrzymujemy roztwory rzeczywiste.
3. Przygotowanie uczniów do odczucia trudności i jej określenie w bieżącym temacie:
- podanie tematu: JAK WODA ODDZIAŁYWUJE NA ROZPUSZCZONE W NIEJ SUBSTANCJE
- nawiązanie do posiadanej wiedzy na temat wiązań chemicznych występujących w związkach chemicznych – stałych, ciekłych i gazowych,
- przypomnienie budowy cząsteczek wody i konsekwencji polarnych ich właściwości.
4. Naprowadzenie na uświadomienie sobie sytuacji problemowej
- jak zachowują się cząsteczki wody po wrzuceniu do niej substancji o budowie jonowej, atomowej- spolaryzowanej, atomowej.
5. Produkcja hipotez w zespołach dwuosobowych.
6. Przedstawianie hipotez i ich wymiana.
7. Weryfikacja hipotez (taśma video).
8. Sformułowanie wniosków i zapisanie notatki:
NOTATKA
- Rozpad cząsteczek substancji na jony pod wpływem wody nazywamy dysocjacją jonową .
- proces otaczania się jonów substancji rozpuszczonej, cząsteczkami wody nazywamy hydratacją.
- Dysocjacji jonowej ulegają substancje o wiązaniu jonowym i atomowym-spolaryzowanym.
- Działanie wody polega na uwalnianiu już istniejących jonów w sieci krystalicznej substancji o wiązaniu jonowym lub tworzeniu jonów z cząsteczek o wiązaniu silnie spolaryzowanym.
- substancje ulegające w wodzie dysocjacji nazywamy elektrolitami.
9. Wywołanie dodatkowej sytuacji problemowej konsekwencji występowania jonów w roztworze (przewodzenie prądu elektrycznego).
10. Dyskusja, pokaz doświadczenia na taśmie VIDEO – przepływ prądu elektrycznego przez roztwory różnych substancji.
11. Sformułowanie wniosków w postaci definicji elektrolitów i nieelektrolitów:
- Elektrolity – substancje, których roztwory wodne przewodzą prąd elektryczny (kwasy, zasady, sole).
- Nieelektrolity – substancje, których roztwory wodne nie przewodzą prądu elektrycznego, np. cukier.
12. Podsumowanie wiadomości:
- Zwrócenie uwagi na definicję dysocjacji, rolę wody, rolę substancji dysocjujących.
- Jakie jony będą w roztworze soli: Na2S , FeCl2 , CaCl2 , KBr.
13. Wystawianie ocen.
14. Zadanie zadania domowego – podręcznik 2/185.
Elżbieta I. Matusewicz, Janusz Matusewicz CHEMIA (Podręcznik dla klasy I i II techników o specjalnościach niechemicznych oraz liceum ogólnokształcącego o profilach: humanistycznym i klasycznym). Ułóż równania odpowiadające procesowi tworzenia się jonów z atomów: potasu, magnezu, siarki, glinu, fluoru.